Meezingen met Mozarts Requiem

Van onze redacteur Jan-Willem van Ree

18-09-20

Weinig stukken uit de klassieke muziek spreken zo tot de verbeelding als Mozarts Requiem. Het kamerkoor PA'dam met dirigent Maria van Nieukerken brengt dit meesterwerk van 20 t/m 22 november in Rotteram, Amsterdam en Utrecht. Het klinkt dan in een speciaal voor PA'dam gemaakte versie voor koor en piano. Bovendien kun je Mozarts beroemde noten zelf zingen tijdens de meezing-middag op zaterdag 21 november.

Het verhaal achter de noten

Het verhaal achter het Requiem is net zo bloedstollend als de muziek zelf. Een paar maanden voor zijn dood werd Mozart benaderd door een anonieme gezant van een zekere graaf Franz von Walsegg. De vrouw van de graaf was overleden en als eerbetoon wilde de graaf een nieuw requiem tijdens de uitvaartdienst laten uitvoeren. De enige eis was dat het stuk anoniem zou worden afgeleverd, zodat Von Walsegg het als zijn eigen compositie kon laten doorgaan. Mozart wist daar natuurlijk niets van en raakte steeds meer geobsedeerd door de anonieme opdrachtgever. Al dan niet ingegeven door zijn verslechterende gezondheid kreeg Mozart het waanidee dit requiem voor zijn eigen begrafenis te schrijven.

Na 200 jaar nog altijd sprekende muziek

Waan idee of niet, toen Mozart op 5 december 1791 overleed, liet hij niet alleen een vrouw en twee kinderen achter, maar ook zijn onvoltooide Requiem. Om toch het geboden honorarium te ontvangen (pensioenen waren in achttiende eeuw schaars) vroeg weduwe Constance een aantal van Mozarts leerlingen het stuk te voltooien. Alleen Franz Xaver Süßmayr lukte het op basis van Mozarts schetsen het stuk af te maken. Na 200 jaar zijn de geleerden het er niet over eens of het stuk is geworden wat Mozart voor ogen had, maar de muziek spreekt nog altijd sterk tot de verbinding.

Dramatisch en emotioneel

Wat maakt het Requiem tot zo'n sprekende compositie? Misschien wel omdat Mozart de tekst van de rooms-katholieke dodenmis op de voet volgt. Het 'Dies irae' (de tekst gaat over het laatste oordeel) is een van de meest dramatische stukken die Mozart ooit componeerde en de muziek bezorgt de luisteraars nog altijd kippenvel. Het 'Lacrimosa' (waar de gelovige aan Jezus om medelijden vraagt) daarentegen behoort tot Mozarts meest emotionele stukken. Misschien laat het Requiem ook wel horen hoe Mozart zou hebben gecomponeerd, had hij langer geleefd.

Waar en wanneer

Van 20 t/m 22 november heb je de gelegenheid om Mozarts meesterwerk met eigen oren te horen. En op zaterdagmiddag 21 november kun je zelf met PA'dam meezingen.
Wat de concerten extra bijzonder maakt is dat PA'dam aan componist Gustavo Trujillo heeft gevraagd om van de orkestpartij een speciale pianoversie te maken. Benieuwd wat hij van Mozarts noten heeft gemaakt? Kom luisteren! Bekijk hier wanneer PA'dam bij jou in de buurt is!

---