Pasen: Zandtovenaar raakt je ziel met zoutend zand

Dichtbij Pasen met Martin Brand en Gert van der Vijver

Van onze redacteur Tineke Smits

12-03-16

Martin Brand en de Zandtovenaar voerden vorig jaar voor het eerst het muziektheater Dichterbij Pasen op. Dat smaakte naar meer. In gesprek met Gert van der Vijver over zandkunst, verwondering en een korenmaat.

Het pure Paasverhaal

Dichterbij Pasen is een indrukwekkend muziektheater, waarbij met muziek en zandkunst het verhaal wordt verteld van het lijden, sterven en de opstanding van Jezus. Martin Brand is de verteller en zanger en Gert van der Vijver maakt er indrukwekkende tekeningen bij van zand.

Wat gaan we dit jaar zien met Dichterbij Pasen?
“We pikken de thema’s vriendschap, verraad, vergeving en vrijheid eruit, thema’s die alle mensen raken, ook niet-christenen. Vriendschap en liefde wordt natuurlijk veel bezongen in de muziek, maar bij verraad is dat alweer lastiger. Het gaat daarbij om geschonden vertrouwen, dingen waar iedereen wel eens mee te maken heeft gehad. Ik wil het Bijbelverhaal niet romantiseren, het pure verhaal van Pasen wordt in beeld gebracht. Pasen betekent voor mij echte vrijheid, verworven door Christus.”

Wat gaan jullie dit jaar anders doen?
“Dit jaar is het koor ingekrimpt, er zijn acht vocalisten overgebleven. Natuurlijk moesten we kijken naar de liederen, wilden we niet in herhaling vallen. Dat gevaar zit er namelijk wel in, met een jaarlijks terugkerend feest. Dat was ook het geval bij Kerst met de Zandtovenaar. Daar was ik helemaal klaar mee, ik had iets anders bedacht, namelijk om het kerstverhaal van Charles Dickens uit te beelden. Maar dat ging niet door. Voor de productie van 2015 had ik toen wel een lijstje met mijn eigen voorwaarden. Een artiest is namelijk gauw verveeld als hij steeds hetzelfde moet doen!”

Muziek die binnenkomt

De tour, die op 17, 25 en 28 maart is te zien, is echt bedoeld voor theaters. Gert: “Dit is geen tv-spektakel zoals The Passion of Kerst met de Zandtovenaar. Wij zijn groots in kleinheid. Er klinkt muziek van onder andere Borsato, Bach en BLØF. Muziek die echt binnenkomt. Het is intiem en het feit dat er publiek dichtbij zit, maakt dat je anders speelt. Na de pauze gaan we op de actualiteit inspelen.”

Inspiratie van boven

Waarom is zandkunst zo populair?
“Zandkunst creëert verwondering, het is dynamisch. Een schilderij is wat dat betreft vrij statisch, de dynamiek zit ‘m in de voorbereiding en een schilder roept het publiek er pas bij als hij klaar is. In het geval van zandkunst kijkt het publiek je op de vingers, het proces is dan belangrijker dan het eindproduct. En de kracht zit ‘m in de eenvoud. Je bent letterlijk met je handen bezig, het creatieve spreekt mensen aan. Een beeld zegt meer dan duizend woorden, je snapt het meteen. De beelden die ik laat zien, krijg ik van omhoog. God is de bron van wat ik doe en de Heilige Geest inspireert Zijn kinderen. Dus ook mij. Ik ben ongeveer twee dagen bezig om aan een beeld te schaven. En uit ervaring weet ik ook wel een beetje wat mensen aanspreekt. Ik krijg heel diverse reacties, mensen die zeggen: ‘Wow, ik heb echt kippenvel!’ Of: ‘Ik heb zitten huilen, maar ik weet niet waarom.’”

Lichtend licht en zoutend zand

Van der Vijver vindt het mooiste aan zandkunst, dat hij niet hoeft te preken. “Zonder woorden ga je aan de ratio voorbij en raak je mensen meteen in hun ziel. Dat wil ik ook graag. Ik zie het echt als mijn missie om een lichtend licht te zijn, en zoutend zand. De lichtbak gebruik ik en met het zand vertel ik mijn verhaal. Jezus zei zelf: waarom zet je het licht onder een korenmaat als je het hebt? Wij zijn het licht! Christenen denken nog steeds veel te beperkt, vind ik, nog teveel in de verzuiling van de jaren vijftig en zestig. Jezus ging de straat op, hij zocht mensen op en bleef niet alleen in de tempel zitten. Ik zoek die crossover ook.”

Data Dichterbij Pasen

Aan de voorstelling werken als muzikanten mee: Henk Doest (piano/hammond/accordeon), Luca Genta (basgitaar, cello, fluit), Frank van Essen (drums, percussie en viool) en Michael Rothuizen (gitaar). Een speciaal samengesteld koor zingt ook mee.
Bezoek één van de volgende avonden:
- donderdag 17 maart in Bunschoten-Spakenburg;
- vrijdag 25 maart om 15.00 uur in Kampen (de avondvoorstelling in Kampen is uitverkocht);
- maandag 28 maart in Leeuwarden.

---