Gustavo Pazos, de cowboy van Zuid-Amerika

"Door de dikke mist volgden we hem op het geluid"

Van onze redacteur Caroline de Vente

08-09-14

"Muziek is beeldend en achter ieder stuk schuilt een verhaal", vertelt musicus Gustavo Pazos. Ieder concert brengt hij een onbekende wereld dichterbij. Zaterdag 25 oktober neemt hij zijn toehoorders in de Edesche Concertzaal mee naar hartje Uruguay, waar het zegevierende gevoel van vrijheid zingt.

"De relatie die je met je gitaar opbouwt is sterk. Het is een haat-liefdeverhouding. De gitaar is een klote-instrument om goed te spelen. Het is een moeilijke, hopeloze weg. Maar hoe meer je verdiept, hoe meer je verliefd wordt. Het wordt deel van je zijn, van je karakter." Pazos’ muziek heeft veel te maken met zijn jeugdherinneringen op het platteland. De melancholie van het gauchobestaan overheerst: "Alle muziek die ik speel heeft deels relatie met wat ik ben. Het hoort bij me. Het heeft niets te maken met verlangen naar een land. Het land maak je zelf, je plek in de wereld bepaal je zelf. Maar ik zou nooit een andere muzieksoort kunnen spelen."

Volksmuziek

Zoals een voetballer opgroeit met de bal aan zijn voeten, zo groeit musicus Gustavo Pazos op met de gitaar onder zijn arm. "Ik kom uit een sterke gitaartraditie", vertelt Pazos, die in 1960 in Uruguay het levenslicht ziet. "Onze volksmuziek is gebaseerd op de gitaar. Mijn vader speelde gitaar, de halve buurt speelde gitaar. Zoals je in Spanje de flamenco vindt, zo vind je in Uruguay de gitaar."

"Zijn paard is zijn metgezel"

Als klein jongetje komt Pazos veel bij zijn familie op het platteland: "Daar houden ze hun eigen tradities in stand. Het is het gebied van de gauchos, de cowboys van Zuid-Amerika; een culturele groep in Zuid-Brazilië, een deel van Argentinië en een deel van Uruguay met een compleet eigen traditie die zich uit in muziek en literatuur. Gauchos zijn vrij eenzame figuren. Ze trekken van landgoed naar landgoed en leven als een cowboy. Er komt geen vrouw bij kijken, het is een mannending. Zijn paard is zijn metgezel. Hij leeft de dagen in totale eenzaamheid."

Supertrotse gaucho

"Mijn oom was een supertrotse gaucho", blikt Pazos terug. "Hij was een soort opzichter op een enorm landgoed en altijd mooi gekleed, ook al was hij aan het werk. Als ik bij mijn familie logeerde, bestegen we vroeg in de morgen het paard om de dieren in de verste uithoeken van het landgoed te controleren. Je was dan rustig drie à vier uur onderweg naar de eindbestemming."

"Op het geluid volgden we hem door de dikke mist"

"Soms was er zulke dikke mist, dat je op een meter afstand geen hand voor ogen zag. Mijn oom begon dan te fluiten, waarop wij hem puur op het gevoel van het geluid volgden." Dat ochtendritueel behoort tot één van Pazos’ krachtigste herinneringen: "Als de zon op komt en de mist verdwijnt… het galopperen, het gevoel van vrijheid. Dat is fantastisch. Stel je voor: er zijn geen elektriciteitsmasten, er is geen snelweg. Je zit op je paard en het enige wat je ziet is natuur in de meest pure, zuivere vorm. Dat is iets wat je altijd bij blijft."

---