Christelijke Muziek & Concertagenda

Zondagmiddagconcert Schola van de Sint Willibrordkerk Utrecht, Utrecht


Naam:
Zondagmiddagconcert Schola van de Sint Willibrordkerk
Datum:
28 maart 2010

Dit concert is al voorbij!

Tijd:
14.00u - 15.00u
Omschrijving:

Frans Liszt heeft de reputatie van een briljant pianist te zijn. In zijn composities verlegt hij de grenzen van het technisch kunnen van de concertpianisten. Daarnaast geniet hij ook een faam op orkestraal gebied: hij bracht het "symfonisch gedicht" tot bloei (Les Préludes, Mazeppa e.a.).

Liszt heeft ook heel wat religieuze muziek geschreven: missen, motetten (Ave Maria) en oratoria (Christus, De Legende van de Heilige Elisabeth).

Zijn Via Crucis neemt een speciale plaats in. Deze is slechts te begrijpen als we oog hebben voor de groeiende betekenis van de religie in het leven van de componist. Zoals hiervoor in zijn biografie reeds aangeduid werd, neemt naar het einde van het leven van Franz Liszt zijn geloof een steeds belangrijkere plaats in. Zijn religieuze muziek is de expressie van een doorleefd geloof. Hij tracht zo rechtstreeks mogelijk een uitdrukking te vinden van eigen beleving. Hiervoor vermijdt hij alle overbodige en niets ter zake doende muzikale middelen.

De indrukwekkende soberheid van de Via Crucis leert ons een totaal nieuwe Liszt kennen. In heel wat van zijn briljante pianowerken is de verpakking indrukwekkend, maar de inhoud eerder mager. Hier is het juist omgekeerd. De verpakking is uiterst sober, maar de inhoud wordt geweldig rijk: de ideeën, de thema's, de harmonie, de korte, maar aangrijpende solopassages en de mediterende koren.

De woorden van de Via Crucis werden geschreven door Carolyne zu Sayn-Wittgestein. Zij is een intellectuele vriendin van Liszt en auteur van een indrukwekkende reeks boeken, onder meer een 24-delig werk 'Causes intérieures de la faiblesse extérieure de l'Eglise en 1870'. Ze is getrouwd geweest met een Poolse prins, maar verkrijgt na lang aandringen kerkelijke dispensatie. Hierdoor wordt het mogelijk dat Carolyne en Liszt ook kerkelijk zouden kunnen trouwen. Op de vooravond van hun kerkelijk huwelijk in 1861, wordt de kerkelijke dispensatie evenwel weer ingetrokken. Dit leidt uiteindelijk tot een feitelijk uit elkaar gaan van Liszt en Carolyne.

Liszt ontvangt hierna in 1865 de tonsuur en de lagere wijdingen in Rome. Hij loopt er rond met de Romeinse col en de lange zwarte soutane. Religie is voor hem essentieel geworden.

De teksten van zijn 'Via Crucis' kunnen onderverdeeld worden in drie categorieën:

korte bijbelcitaten of de titel van één van de veertien staties van de kruisweg. Deze worden alle gezongen in het Latijn, behalve het Aramese citaat "Eli, Eli...";

de gregoriaanse hymen: "Vexila Regis" en "O crux ave" en de sequens "Stabat Mater";

de Lutherse koralen: "O Haupt voll Blut und Wunden" (tekst: Paul Gerhardt / muziek: Hans Leo Hassler) en "O Traurigkeit" (tekst: Zangboek Mainz - 1628);

Sommige staties zijn bij Liszt "woordeloos", zoals bijvoorbeeld de vierde statie waarin Jezus zijn moeder ontmoet. Dit treffend beeld spreekt zo voor zichzelf dat Liszt hier geen tekstduiding aan toevoegt. Wel gaat hij muzikaal, vooral harmonisch, het verst in het aftasten van de grenzen van de tonaliteit.

Van zijn "Via Crucis" heeft Liszt verschillende, licht van elkaar afwijkende, versies uitgegeven: de instrumentale partij kan worden vertolkt op harmonium, piano of orgel. Ook componeert hij zowel een bewerking voor piano-vierhandig als voor piano-solo, dus zonder koor.

De Christuspartij wordt door een bariton gezongen. Het koor is vierstemmig. Maar het werk bevat eveneens passages voor slechts één partij: alleen het mannenkoor of alleen het vrouwenkoor.

In 1873 maakt Liszt de eerste schetsen van zijn "Via Crucis". Het werk wordt uiteindelijk voltooid in 1879 (Budapest). Liszt had graag gehad dat in de partituur ook de afbeeldingen zouden gedrukt worden van de kruisweg van Dürer. Tijdens zijn leven wordt het werk echter nooit uitgevoerd. De eerste uitvoering heeft plaats op Goede Vrijdag van het jaar 1929 in Budapest.

Adres:
Minrebroederstraat 21
Postcode:
3512 GS
Plaats:
Utrecht (Boek overnachting in Utrecht)
Dagje uit in Utrecht | Activiteiten Utrecht

Provincie:
Utrecht

Thema:
Anders
Soort:
Klassiek (meer klassieke concerten)
Uitvoering:
Koor en Orgel
Doelgroep:
Volwassenen

Uitvoerenden:
Het Sint Willibrordkoor is het vaste koor van de Utrechtse R.K. Sint Willibrordkerk te Utrecht. Zij zingt in dit concert Via Crucis van Franz Liszt (1811-1886)

Dirigent is Bernard Rikkert de Koe, vaste organist is Bas Groenewoud.

Elke zondag om 10:30 uur begeleidt het koor de Latijnse Hoogmis met gregoriaanse zang.

De vaste gezangen: Kyrie, Gloria, Sanctus, Benedictus, Agnus Dei worden dan Gregoriaans of meerstemmig gezongen. De wisselende gezangen worden Gregoriaans gezongen.

Tweewekelijks zingt het koor ook meerstemmig; een kleine greep uit het repertoire: Mozart, Haydn, Palestrina, Schubert.

Ook zingt het koor diverse mottetten van bijvoorbeeld H. Andriessen, C. Franck en Vittoria.

Entreeprijs volwassenen:
Gratis
Entreeprijs kinderen:
Gratis

Rolstoeltoegankelijk:
Ja
Opmerking toegankelijk:
Ingang Annastraat
Invalidentoilet:
Ja

Internetadres:
http://www.sintwillibrordkerk.nl
Email adres:
cultuur apenstaartje sintwillibrordkerk.nl
Meer concerten:
Alle concerten van Culturele Commissie Sint Willibrordkerk.

Kaarten:
Collecte na afloop

Dit concert is toegevoegd of gewijzigd op 2010-01-31 18:12:54

Deze gegevens zijn aangeleverd aan Christelijke Concertagenda. Wij kunnen de juistheid niet garanderen: Controleer altijd de gegevens voordat u naar het concert gaat.

Muziek voor Elkaar